Cẩm nang hướng dẫn thiết kế Web (Phần 1)
Trong này, chúng tôi sẽ tập trung vào những nguyên lý chính, những giải pháp đã được dùng để xử lý các vấn đề trong công việc, và những cách tiếp cận từng mục tiêu sẽ giúp bạn tạo ra một trải nghiệm người dùng tuyệt vời cho chính website của mình. Chúng ta sẽ bắt đầu với những cái tổng thể, như hành vi người dùng (cách xác định “khung sườn” của website) và tiếp đó sẽ đến từng trang cụ thể (là những nội dung sẽ được xem xét trong quá trình thiết kế trang web). Chúng tôi cũng sẽ sơ lược qua những lĩnh vực thiết yếu khác trong thiết kế, như là việc xem xét chạy trên nền tảng điện thoại và các cách kiểm tra sản phẩm.
THIẾT KẾ HÀNH VI NGƯỜI DÙNG
Kiến tạo cấu trúc thông tin (Information architecture-IA)
Mọi người thường sử dụng thuật ngữ “information architecture” (IA) để ngụ ý là những thanh menu trên website. Nhưng điều đó không đúng. Những thanh menu là 1 phần trong IA, và chúng chỉ là một lĩnh vực trong đó.
IA là tổ chức thông tin theo hướng rõ ràng và có logic. Hầu hết các tổ chức đều theo đuổi một mục đích rõ ràng: là giúp người dùng định hướng được những thông tin phức tạp. Một IA tốt là phải tạo ra tính phân cấp, có thể căn chỉnh chính - phụ theo những mong đợi từ người dùng. Nhưng để có được sự phân cấp tốt và tính định hướng theo trực giác thì không phải ngẫu nhiên mà có. Tất cả chúng đều là kết quả từ việc nghiên cứu người dùng và các kỳ kiểm tra sản phẩm không mệt mỏi.
Có nhiều cách để nghiên cứu thông tin, nhu cầu người dùng. Thường thì, một kiến trúc sư về IA sẽ làm những cuộc phỏng vấn người dùng hay sắp xếp những tấm thẻ, là nơi mà kiến trúc sư sẽ lắng nghe những mong đợi từ người dùng hay chính họ thấy được những người dùng tương lai, để phân loại thông tin theo từng nhóm riêng biệt. Các kiến trúc sư IA phải biết kết quả từ các cuộc kiểm tra tính hữu dụng của ứng dụng để thấy rằng người dùng đã có đủ định hướng hay chưa.
THIẾT KẾ HÀNH VI NGƯỜI DÙNG
Kiến tạo cấu trúc thông tin (Information architecture-IA)
Mọi người thường sử dụng thuật ngữ “information architecture” (IA) để ngụ ý là những thanh menu trên website. Nhưng điều đó không đúng. Những thanh menu là 1 phần trong IA, và chúng chỉ là một lĩnh vực trong đó.
IA là tổ chức thông tin theo hướng rõ ràng và có logic. Hầu hết các tổ chức đều theo đuổi một mục đích rõ ràng: là giúp người dùng định hướng được những thông tin phức tạp. Một IA tốt là phải tạo ra tính phân cấp, có thể căn chỉnh chính - phụ theo những mong đợi từ người dùng. Nhưng để có được sự phân cấp tốt và tính định hướng theo trực giác thì không phải ngẫu nhiên mà có. Tất cả chúng đều là kết quả từ việc nghiên cứu người dùng và các kỳ kiểm tra sản phẩm không mệt mỏi.
Có nhiều cách để nghiên cứu thông tin, nhu cầu người dùng. Thường thì, một kiến trúc sư về IA sẽ làm những cuộc phỏng vấn người dùng hay sắp xếp những tấm thẻ, là nơi mà kiến trúc sư sẽ lắng nghe những mong đợi từ người dùng hay chính họ thấy được những người dùng tương lai, để phân loại thông tin theo từng nhóm riêng biệt. Các kiến trúc sư IA phải biết kết quả từ các cuộc kiểm tra tính hữu dụng của ứng dụng để thấy rằng người dùng đã có đủ định hướng hay chưa.
Điều hướng tổng thể
- Việc điều hướng là phần quyết định tính hữu dụng của sản phẩm. Website của bạn sẽ chẳng là gì nếu người dùng không thể tìm thấy hướng đi của họ trong đó. Đó là lý do vì sao việc điều hướng trên website của bạn phải thỏa 1 vài nguyên lý sau:
- Tính đơn giản: Việc điều hướng phải được thiết kế theo cách dẫn dắt người dùng đến nơi họ muốn chỉ với vài click chuột (càng ít càng tốt)
- Tính rõ ràng: Không thể có bất kỳ sự phỏng đoán nào cho mỗi việc điều hướng khi người dùng vào website của bạn. Tất cả phải thể hiện ra và làm cho người dùng hiểu được là mình đang ở đâu trong ứng dụng của bạn.
- Tính đồng nhất: Hệ thống điều hướng phải đồng bộ với nhau cho tất cả các trang trên website.
Hãy xem xét 1 vài điều sau đây khi thiết kế tính điều hướng cho sản phẩm:
- Chọn kiểu điều hướng dựa trên nhu cầu thật của người dùng.Việc điều hướng phải được xây dựng từ những nhu cầu của số đông người dùng website. Nhóm khách hàng mục tiêu mong đợi một loại tương tác đặc biệt với website của bạn, vì thế bạn phải đáp ứng những kỳ vọng đó từ người dùng. Ví dụ, tránh việc điều hướng dùng menu dạng hamburger (ba đường kẻ song song) nếu phần lớn người dùng không quen với ý nghĩa khi dùng biểu tượng đó.
- Phải có ưu tiên cho những lựa chọn điều hướng. Cách đơn giản để ưu tiên những lựa chọn điều hướng là ra lệnh những cấp bậc ưu tiên khác nhau (Cao, trung bình, thấp) cho người dùng phổ thông, khi đó những yếu tố nổi bật trong layout được xem như là phương thức cũng như là đích đến cho những định hướng có cấp bậc ưu tiên cao và thường xuyên sử dụng.
- Phải làm cho những điều hướng hiển thị ra bên ngoài. Như Jakob Nielsen nói, việc nhận ra 1 thứ gì đó sẽ dễ dàng hơn là việc ghi nhớ chúng. Hãy tối thiểu bộ nhớ của người dùng bằng cách hiển thị ra ngoài tất cả các điều hướng quan trọng. Những điều hướng quan trọng nhất phải sẵn sàng mọi lúc khi người dùng cần, chứ không chỉ là khi chúng ta dự đoán họ sẽ dùng đến.
- Truyền tải thông tin ngay vị trí hiện tại. “Tôi đang ở đâu?” là câu hỏi cơ bản cho những người dùng nào cần câu trả lời để cho việc điều hướng hiệu quả. Thất bại trong việc định vị vị trí là vấn đề phổ biến trên mọi website. Nên đừng bỏ qua việc này nhé.
- Việc điều hướng là phần quyết định tính hữu dụng của sản phẩm. Website của bạn sẽ chẳng là gì nếu người dùng không thể tìm thấy hướng đi của họ trong đó. Đó là lý do vì sao việc điều hướng trên website của bạn phải thỏa 1 vài nguyên lý sau:
- Tính đơn giản: Việc điều hướng phải được thiết kế theo cách dẫn dắt người dùng đến nơi họ muốn chỉ với vài click chuột (càng ít càng tốt)
- Tính rõ ràng: Không thể có bất kỳ sự phỏng đoán nào cho mỗi việc điều hướng khi người dùng vào website của bạn. Tất cả phải thể hiện ra và làm cho người dùng hiểu được là mình đang ở đâu trong ứng dụng của bạn.
- Tính đồng nhất: Hệ thống điều hướng phải đồng bộ với nhau cho tất cả các trang trên website.
Hãy xem xét 1 vài điều sau đây khi thiết kế tính điều hướng cho sản phẩm:
- Chọn kiểu điều hướng dựa trên nhu cầu thật của người dùng.Việc điều hướng phải được xây dựng từ những nhu cầu của số đông người dùng website. Nhóm khách hàng mục tiêu mong đợi một loại tương tác đặc biệt với website của bạn, vì thế bạn phải đáp ứng những kỳ vọng đó từ người dùng. Ví dụ, tránh việc điều hướng dùng menu dạng hamburger (ba đường kẻ song song) nếu phần lớn người dùng không quen với ý nghĩa khi dùng biểu tượng đó.
- Phải có ưu tiên cho những lựa chọn điều hướng. Cách đơn giản để ưu tiên những lựa chọn điều hướng là ra lệnh những cấp bậc ưu tiên khác nhau (Cao, trung bình, thấp) cho người dùng phổ thông, khi đó những yếu tố nổi bật trong layout được xem như là phương thức cũng như là đích đến cho những định hướng có cấp bậc ưu tiên cao và thường xuyên sử dụng.
- Phải làm cho những điều hướng hiển thị ra bên ngoài. Như Jakob Nielsen nói, việc nhận ra 1 thứ gì đó sẽ dễ dàng hơn là việc ghi nhớ chúng. Hãy tối thiểu bộ nhớ của người dùng bằng cách hiển thị ra ngoài tất cả các điều hướng quan trọng. Những điều hướng quan trọng nhất phải sẵn sàng mọi lúc khi người dùng cần, chứ không chỉ là khi chúng ta dự đoán họ sẽ dùng đến.
- Truyền tải thông tin ngay vị trí hiện tại. “Tôi đang ở đâu?” là câu hỏi cơ bản cho những người dùng nào cần câu trả lời để cho việc điều hướng hiệu quả. Thất bại trong việc định vị vị trí là vấn đề phổ biến trên mọi website. Nên đừng bỏ qua việc này nhé.
